توافق نامه پاریس; مصلحت یا منفعت
- توافق نامه پاریس; مصلحت یا منفعت
در ابتدای امسال بود که دکتر ظریف برای امضای تاریخی ترین توافقنامه جهانی در حوزه محیط زیست، عازم پاریس شد تا به نمایندگی از ایران این توافق مهم را امضا نماید و ایران رسما به اجماع جهانی شکل گرفته برای مقابله با تغییرات اقلیمی و کاهش تولید گازهای گلخانه بپیوندد.
توافقنامه ای که در آن ۱۹۵ کشور جهان متعهد شدند که میزان تولید گازهای گلخانه ای را مطابق با میزان تعیین شده در سند و در راستای هدف از این اجماع جهانی که جلوگیری از پدیده گرمایش جهانی می باشد، کاهش دهند.
توافق در پاریس، موجی از امید و رضایت را در این عرصه بوجود آورد و نشان داد که همه دنیا برای نجات زمین در کنار هم قرار گرفته اند و از وضعیت موجود به درک مشترک رسیده اند. این توافق بعد از دودهه تلاش مشترک جهانی و قریب به نه سال تلاش سازمان ملل متحد به سرانجام رسید. در اهمیت این توافق ذکر این نکته بسنده می کند که دبیر کل سازمان ملل متحد می گوید ” اگر این تفاهم به سرانجام نمی رسید، هیچ برنامه دیگری برای نجات زمین نداشتیم.”
همه فرآیندی که در این توافق طی شد و به اجماع جهانی منتج گردید، در عصر ماقبل ترامپ شکل گرفت. دونالد ترامپ در کارزار انتخاباتی خود به این توافقنامه هم انتقاد کرد و حتی از خروچ ایالات متحده از آن سخن گفت. شاید در آن زمان، کسی دونالد را جدی نگرفت و با لبخند از کنار او و افکار نابودکننده اش گذشتند، اما امروز او رئیس جمهور آمریکا است و همچنان از این توافق نامه انتقاد می کند و از عدم اجرای آن سخن می گوید.
اهمیت این نکته در این است که ایالات متحده آمریکا و چین، به تنهایی سهم حدود ۴۰ درصدی در تولید گازهای گلخانه ای دارند و در تمام این سالها، هیچ کدام به تنهایی زیر فشار جهانی برای کاهش گازهای گلخانه ای نمی رفتند و به دنبال حرکت مشترک بودند. بعد از این توافق بود که هر دو کشور به همراه سایرین، به این مهم تن دادند.
حال و در عصر ترامپیسم، مطمئنا خروج آمریکا و یا عدم اجرای توافق، باعث نابودی آن در نطفه خواهد شد و آخرین راهکار نجات زمین به فنا خواهد رفت.
با این تفاسیر وضعیت ما به چه شکل خواهد بود؟
ایران سهم حدود ۲ درصد از تولید جهانی گازهای گلخانه ای را داراست و در زمره در ۱۰ کشور اول تولید کننده آن قرار دارد. بر اساس توافقنامه پاریس، ایران متعهد شده است که تا سال ۲۰۲۰ میزان انتشار گازهای گلخانه ای خود را به میزان ۴ درصد کاهش دهد و در صورت رفع کامل تحریم های بین المللی ۸ درصد دیگر نیز به میزان کاهش انتشار خود بیفزاید.
از بعد ی، اهداف ایران از حضور در این توافق، شکستن فضای انزوای ایجاد شده و حضور در اجماع جهانی شکل گرفته بود، تا با ارتباطات و فضای مناسب پیش رو، به برچیده شدن سریع تر تحریم های این حوزه کمک شود. از سوی دیگر، این توافق همسو با خط مشی محیط زیستی کشور و ت های ابلاغی مقام معظم رهبری در این حوزه می باشد و با اجرای مفاد آن، می توان در جهت رفع یکی از مشکلات اساسی کشور حرکت نمود.
اما همانطور که مشخص است، کنترل پدیده گرمایش جهانی، بدون همراهی و مشارکت همه کشورهای جهان، دور از دسترس است. بر اساس برآوردهای انجام شده، ایران برای عمل به مفاد توافق نامه پاریس و انجام تعهد خود، بایستی بین ۱۷ تا ۲۰ میلیارد دلار در کوتاه مدت هزینه کند، تا به میزان ۴ درصد از سهم ۷۰۰ میلیون تنی تولید خود را کاهش دهد.
با این تفاسیر ضرورت بازنگری مجدد این توافق و بررسی مجدد هزینه- فایده آن اامی به نظر می رسد. اگر در عصر جدید و دوران ترامپ، آمریکا و چین از اجرای این توافق سر باز بزنند، تکلیف چیست؟ در صورت خروج آمریکا، و با توجه به هزینه سنگین انجام این تعهد بین المللی، می توان منافع کوتاه مدت و بلند مدتی برای آن متصور بود؟ آیا در صورتی که اقطاب تولید کننده گازهای گلخانه ای به رویه گذشته خود ادامه دهند، اقدامات محدودیت کننده برای کشورهای دیگر، مشکلی را حل خواهد کرد؟ و چندین سوال ابهام برانگیز دیگر که باید به آنها پاسخ مستدل داده شود…
تاریخ : ۱۳۹۵/۱۲/۱۲
نویسنده: admin
درباره این سایت